کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور وسیله ای است که در آن با استفاده از خاصیت الکترومفناطیس تعدادی کنتاکت به یکدیگر وصل یا از یکدیگر جدا می شوند. از این خاصیت جهت قطع و وصل و یا تغییر اتصال مدار استفاده می شود. هر کنتاکتور معمولاً دارای سه کنتاکت اصلی برای مدار می باشد. در کلید های معمولی قطع و وصل به صورت مکانیکی و یا توسط دست انجام می گیرد و توسط کلید جریان اصلی چه ضعیف باشد و چه قوی مستقیما به هم وصل می شوند، ولی در کنتاکتور ها قطع و وصل جریان توسط ولتاژ ورودی انجام می گیرد.
عملکرد کنتاکتور به این صورت است که یک جریان با ولتاژ کم به ورودی کنتاکتور وصل می کنیم جریان ورودی از یک بوبین عبور کرده و بوبین حالت آهنربایی پیدا کرده یک هسته متحرک را به سمت خود جذب می کند و باعث برخورد و وصل شدن کنتاکت ها در داخل کنتاکتور می گردد.
کنتاکتور ها خیلی شبیه رله عمل میکند با این تفاوت که رله برای جریانهای کوچکتر کاربرد دارد و کنتاکتور برای قطع و وصل جریانهای بزرگتر. کنتاکتور ها یک نوع کلید الکترومغناطیس هستند که به وسیله یک جریان کوچکتر می توان یک جریان قوی تر را قطع و وصل کرد.
کنتاکتور ها در دونوع تک فاز و سه فاز در بازار وجود دارند. کنتاکتور های سه فاز به راحتی قابل تهیه هستند و بهتر است در مدارات تک فاز هم از کنتاکتور سه فاز استفاده کرد.
در نمای بیرونی کنتاکتورها تعدادی پیچ وجود دارد که سیم های برق به این پیچ ها متصل میشود روی قسمت پلاستیکی نارنجی رنگ در وسط آن وجود دارد وبه بوبین متحرک متصل است که رنگش با بدنه ی کنتاکتور متفاوت ست این قسمت یک نشانگر است که مشخص میکند وقتی کنتاکتور وصل است پایین میرود و وقتی هم سطح بدنه ی کنتاکتور باشد یعنی قطع است.
In = جریان نامی کتاکتور جریان دائمی (Ith2) = جریانی که می تواند در شرایط کار نرمال و در زمان نامحدود از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده و به آن هیچ صدمه ای نزند و حرارت ایجاد شده در کنتاکت ها از حد مجاز تجاوز ننموده و هیچ گونه تعمیر و سرویس مورد نیاز نباشد . جریان هفتگی (Ith1) = مقدار جریانی که در شرایط کار نرمال اگر به مدت یک هفته از کنتاکت های کنتاکتور عبور کند هیچ صدمه ای به آنها نمی زند و نیازی به سرویس و تعمیر نیست . جریان هشت ساعتی (Ith) = جریانی است که با اتصال یک بار در هر هشت ساعت یا شیفت کاری در شرایط نرمال می تواند توسط کنتاکت ها بدون هیچ مشکلی تحمل شود . ولتاژ کار نامی (Ue) = ولتاژ عبوری از کنتاکت های کنتاکتور در شرایط کار نامی و در جریان نامی می باشد . ولتاژ عایقی نامی (Ui) = این ولتاژ استحکام عایقی بین کنتاکت ها را مشخص می کند و بیانگر این است که اگر ولتاژ عبوری از کنتاکت های کنتاکتور از آن میزان بیشتر شود قدرت عایقی بین کنتاکت ها از بین رفته و موجب اتصال کوتاه بین فازها می گردد . ولتاژ تغذیه نامی (Uc) = مقدار ولتاژی است که باید به بوبین کنتاکتور برسد تا بوبین بتواند عمل جذب را انجام دهد.
کنتاکتور ها در بازار در اندازه های مختلف و کابردهای گوناگون یافت می شود. با توجه به نوع کاربرد و قدرت مدار باید کنتاکتور مناسب انتخاب گردد. همچنین به میزان ولتاژ تغذیه بوبین، جریان کار نامی، توان مورد نیاز کنتاکتور و تجهیزات جانبی آن باید توجه کرد.
